czwartek, 21 sierpnia 2025

 Szczegółowy plan diety dla osób z niedoczynnością tarczycy

Poniższy plan diety został zaprojektowany z myślą o osobach z niedoczynnością tarczycy (np. w przebiegu choroby Hashimoto), uwzględniając zapotrzebowanie na selen, jod, cynk, zdrowe tłuszcze, błonnik i przeciwutleniacze. Plan zakłada 4-5 posiłków dziennie, aby wspierać stabilny metabolizm, i unika nadmiaru goitrogenów (np. surowych warzyw krzyżowych) oraz przetworzonej żywności. Kaloryczność (ok. 1800-2000 kcal) jest przykładowa i powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb (płeć, wiek, aktywność fizyczna).Zasady ogólne diety:
  • Selen: 55-100 µg/dzień z diety, unikając nadmiaru (np. ograniczenie orzechów brazylijskich do 2-3 sztuk dziennie).
  • Jod: 150 µg/dzień, z ograniczeniem w przypadku Hashimoto (unikanie nadmiaru wodorostów).
  • Cynk: 8-11 mg/dzień (kobiety/mężczyźni), wspierający produkcję hormonów.
  • Błonnik: 25-30 g/dzień dla wsparcia trawienia.
  • Zdrowe tłuszcze: Kwasy omega-3 i tłuszcze jednonienasycone wspierają równowagę hormonalną.
  • Unikanie: Cukrów prostych, tłuszczów trans, nadmiaru kofeiny (odstęp min. 1 godz. od leków na tarczycę), surowych goitrogenów (np. surowa kapusta, soja).
  • Nawodnienie: 2-2,5 litra wody dziennie.
Przykładowy 7-dniowy jadłospisDzień 1
  • Śniadanie (7:30): Owsianka na mleku roślinnym (200 ml) z 2 łyżkami siemienia lnianego, garścią jagód, 2 orzechami brazylijskimi i łyżeczką miodu (selen, błonnik, przeciwutleniacze).
  • Przekąska (10:30): Jogurt naturalny (150 g) z garścią pestek dyni (cynk) i 1 kiwi (witamina C).
  • Obiad (13:30): Grillowany dorsz (150 g, jod) z kaszą quinoa (100 g ugotowanej, błonnik), gotowaną cukinią (200 g) i sałatką z rukoli, pomidorów i oliwy z oliwek (2 łyżki, zdrowe tłuszcze).
  • Podwieczorek (16:30): Smoothie z jarmużu (gotowanego, 50 g), banana, awokado (1/2 szt.) i nasion chia (1 łyżka, omega-3).
  • Kolacja (19:00): Sałatka z grillowanym kurczakiem (100 g, cynk), szpinakiem (50 g), awokado (1/2 szt.) i dressingiem z oliwy i soku z cytryny.
Dzień 2
  • Śniadanie: Jajecznica z 2 jaj (selen, cynk) z pomidorami i szpinakiem (50 g), kromka chleba pełnoziarnistego.
  • Przekąska: Garść migdałów (10 szt., witamina E) i jabłko.
  • Obiad: Łosoś pieczony (150 g, jod, omega-3) z brązowym ryżem (100 g) i gotowaną marchewką (150 g).
  • Podwieczorek: Hummus (2 łyżki) z selerem naciowym i marchewką.
  • Kolacja: Sałatka z tuńczyka (100 g, selen, jod), fasoli czerwonej (50 g), ogórka i oliwy z oliwek.
Dzień 3
  • Śniadanie: Smoothie bowl z jogurtu greckiego (150 g), malin (100 g), nasion słonecznika (1 łyżka, selen) i 1 orzecha brazylijskiego.
  • Przekąska: Garść orzechów nerkowca (cynk) i gruszka.
  • Obiad: Pierś indyka (150 g, cynk) z kaszą gryczaną (100 g) i gotowanym brokułem (150 g, gotowanie zmniejsza goitrogeny).
  • Podwieczorek: Plasterki ogórka z pastą z awokado (1/2 szt.).
  • Kolacja: Omlet z 2 jaj z cukinią i rukolą, podany z kromką chleba pełnoziarnistego.
Dzień 4
  • Śniadanie: Tost z awokado (1/2 szt.), jajkiem gotowanym (1 szt., selen) i pomidorem na chlebie pełnoziarnistym.
  • Przekąska: Jogurt naturalny (150 g) z garścią pestek dyni i borówkami.
  • Obiad: Makrela wędzona (100 g, jod, selen) z ziemniakami (150 g) i sałatką z ogórka, szpinaku i oliwy.
  • Podwieczorek: Smoothie z gotowanego jarmużu, banana i nasion chia.
  • Kolacja: Sałatka z ciecierzycy (50 g), pomidorów, papryki i oliwy z oliwek.
Dzień 5
  • Śniadanie: Owsianka na mleku krowim (200 ml, jod) z siemieniem lnianym, malinami i 2 orzechami brazylijskimi.
  • Przekąska: Garść orzechów włoskich (omega-3) i jabłko.
  • Obiad: Wołowina duszona (150 g, cynk) z kaszą pęczak (100 g) i gotowaną fasolką szparagową (150 g).
  • Podwieczorek: Hummus z marchewką i selerem naciowym.
  • Kolacja: Sałatka z łososiem (100 g), szpinaku, awokado i nasion słonecznika.
Dzień 6
  • Śniadanie: Jogurt grecki (150 g) z granatem, nasionami chia i 1 orzechem brazylijskim.
  • Przekąska: Garść pestek dyni i pomarańcza (witamina C).
  • Obiad: Dorsz pieczony (150 g, jod) z batatami (150 g) i gotowaną brukselką (100 g).
  • Podwieczorek: Smoothie z mango, szpinaku i nasion lnu.
  • Kolacja: Sałatka z kurczakiem (100 g), rukoli, pomidorów i oliwy z oliwek.
Dzień 7
  • Śniadanie: Kanapki z chleba pełnoziarnistego z pastą z awokado, jajkiem na twardo (1 szt.) i pomidorem.
  • Przekąska: Garść migdałów i jabłko.
  • Obiad: Pierś z indyka (150 g) z kaszą jaglaną (100 g) i gotowanym kalafiorem (150 g).
  • Podwieczorek: Jogurt naturalny z malinami i nasionami słonecznika.
  • Kolacja: Sałatka z tuńczyka (100 g), fasoli białej (50 g), ogórka i oliwy z oliwek.
Uwagi do jadłospisu:
  • Gotowanie warzyw krzyżowych: Brokuły, kalafior, brukselka są gotowane, aby zminimalizować działanie goitrogenów.
  • Ograniczenie soli jodowanej: Używaj z umiarem (1/4 łyżeczki dziennie), szczególnie w Hashimoto, aby uniknąć nadmiaru jodu.
  • Odstęp od leków: Leki na tarczycę (np. lewotyroksyna) przyjmuj na czczo, z odstępem min. 1 godziny od posiłków i kawy.
  • Źródła selenu i jodu: Orzechy brazylijskie (1-2 dziennie, ok. 50-100 µg selenu), ryby morskie (2-3 razy w tygodniu, jod i selen), jaja (cynk, selen).
  • Kaloryczność: Dostosuj porcje do indywidualnych potrzeb (np. dla kobiet 1600-2000 kcal, dla mężczyzn 2000-2500 kcal).
  • Suplementacja: Jeśli badania wykażą niedobory (np. selenu <75 µg/L, jodu w moczu <100 µg/L), lekarz może zalecić suplementy (np. selenometionina 100-200 µg, jodek potasu 150 µg).

Podsumowanie
  • Selen: Badania potwierdzają jego kluczową rolę w ochronie tarczycy przed stresem oksydacyjnym, zmniejszaniu przeciwciał anty-TPO w Hashimoto oraz wspieraniu konwersji T4 do T3. Suplementacja (100-200 µg/dzień) jest skuteczna, ale wymaga monitorowania poziomu we krwi, aby uniknąć toksyczności.
  • Jod: Niezbędny do syntezy hormonów tarczycy, ale nadmiar może nasilać autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. W Hashimoto zaleca się ostrożność i dawki 100-150 µg/dzień.
  • Dieta: Zbilansowana dieta bogata w selen (orzechy brazylijskie, ryby), jod (ryby morskie, sól jodowana z umiarem), cynk (pestki dyni, mięso) i przeciwutleniacze (jagody, warzywa) wspiera zdrowie tarczycy i metabolizm.
Jeśli chcesz, mogę przeanalizować dodatkowe źródła naukowe lub dostosować jadłospis do innych zaburzeń hormonalnych (np. obniżony poziom estrogenów lub testosteronu). Daj znać, czy potrzebujesz bardziej szczegółowych informacji lub modyfikacji planu diety!Zastrzeżenie: Grok nie jest lekarzem; skonsultuj się z jednym. Nie udostępniaj informacji, które mogą Cię zidentyfikować.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz